Koronavirüs ‘ün hepimizin hayatında olduğu gibi, Tüm sosyal ve ekonomik sektörler üzerinde geri dönüşü zor olan ciddi etkiler bırakacağı aşikardır.
Piyasalardaki durgunluk birinci gündem maddesi haline geldi sokakta , çarşıda , pazarda her yerde konuşuluyor. Esnafımız ne kadar güç durumda olduklarını anlatıyor, Mecburi kapatmak zorunda kalan esnaf ve sanatkarlarımızın dışında kanunen açık olan fakat kriz ve pandemiden dolayı kepenk kapatma aşamasına gelen meslek dallarımızında ne kadar çok olduğuna dikkat etmek gerekir. . Esnafımız başta olmak üzere herkes kan ağlıyor, İçten içe umutsuzluk ve karamsarlık had safhada kimse yarınından emin değil.
Zor günlerden çıkmadan daha zor günlere geçiş yapan esnaf ve sanatkarlarımızın devletimizden ve belediyelerimizden beklentileri büyüktür.
Bu süreç evet bizi zorlayacak ama gerekli önlemleri şimdiden almaz isek bir sonraki sürece baktığımızda perişan olan esnafımızın bir çoğunu piyasaya katma değer, istihdam ve zanaat üretmesi için sahalara geri getiremeyeceğiz.
Bu ülkenin bel kemiği esnaflardır esnaf mutsuz olursa bütün toplum mutsuz olur. Esnaf ve sanatkarın nefes alabilmesi adına bu dönem ve sonrası için geniş kapsamlı teşvik programları yapılmalı, kamuoyuna da açıklanmalıdır. Şahsıma göre acilen;
1- Kapatılan esnaf ve sanatkarların meslek dalları,açma, kapama ve çalışma saatleri uzman kişilerle tekrar gözden geçirilmelidir.
2- Esnaf ve sanatkarlarımızın banka yada kredi kefalet kooperatiflerinden çekmiş oldukları kredilerinin bu gün itibarı ile pandemi bitişine kadar ertelenmesi ve geçmiş sürece göre bu kredilere hibe, destek verilmelidir.
3- Krediye rahat ulaşabilmeleri için sicil affı çıkarılmalıdır.
4- Kredi kefaletlerden kredi kullanılabilmesi için şartlar kolaylaştırılmalı,
5- Esnaf ve sanatkarımıza yönelik kredi plasmanı arttırılmalı,
6- Verilecek hibe destek ve ötelemeler kira gideri, çalışan sayısı, ve ödemiş olduğu vergiler oranında değerlendirilmelidir. 25 bin liralık krediler yetersiz kaldığı gibi o kredileri kullanamayan esnaflarımızın olduğu gözardı edilmemelidir.
7- Sigorta ve Bağkur ödemeleri pandemi bitene kadar kaldırılmalıdır.
8- Alışverişlerin internet üzerinden yapılmasının esnafa zarar vermesinden dolayı buna çözüm olarak % 18 olan kdv oranı internet üzerinden yapılan satışlara uygulanmalı, işyerlerinden yapılan alışverişlere kdv kaldırılmalı yada çok cüzi orana çekilmelidir.
9- Gelir vergisi oranları tekrar gözden geçirilmelidir.
10- İşverenin çalışanlara karşı yükümlülükleri, çalışanın işverene olan yükümlülükleri , işsizlik maaşı şartları ve süreci uzmanlar tarafından tekrar incelenmeli, gerekli yerler düzenlenmelidir.
11- Kiracı olanlara kira desteği verilmelidir.
12- . İşletmede çalışacak ve devamlılığını sağlayacak ara eleman, çıraklık ve kalfalık destekleri hayata geçirilmelidir.
13- Katma değer, istihdam ve piyasaya hareket getirecek üretimlere tam destek, emin olunamayan projelere de Devlet tarafından uzman kişilerce gereken konularda destek verilmeli getirisi olacak projeler ivedi olarak hayata geçirilmelidir.
14- Doğalgaz, elektrik ve su küçük esnafa gerekirse zararına verilmelidir.
15- Pandemi boyunca hiçbir esnaf ve sanatkardan çöp vergisi, tabela vergisi gibi vergiler alınmamalıdır.
16- Bu süreçte vatandaşımızında yıllardır çevresine, ekonomiye katkı ve fayda sağlayan vefalı komşuları tarafından esnaf ve sanatkarın ayakta kalabilmesi için alışverişlerini yerel esnaftan yapması gerekmektedir.
Bunlar yapıldıktan sonra yapılması gerekenler listemde isteyen kurum ve kuruluşlara verilmek üzere hazırdır.
Saygılarımla...
MURAT TURNA
